Zoeken

Je kent ze wel. Van die prachtige koekjes met een zigzagpatroon en (meestal) voor de helft gedoopt in chocolade. Dat zijn nou Utrechtse spritsen! En ik laat je zien hoe je ze bakken moet.

Zelf Utrechtse spritsen maken

Het is helemaal niet lastig om zelf Utrechtse spritsen te maken, maar er komen twee verschillende onderdelen bij kijken. Namelijk het maken van de spritsen zelf en het tempereren van chocolade. Je kunt deze koekjes daarom ook wel chocolade spritsen noemen (hoewel ze niet per se met chocolade gemaakt hoeven te worden, maar meestal is dit wel het geval).

Door chocolade te tempereren smelt je de chocolade eerst en breng je het daarna naar de juiste temperatuur voordat je de chocolade gaat verwerken. Dit zorgt ervoor dat je chocolade gaat glanzen en mooi ‘knakt’ als je het breekt.

Officieel hoor je een thermometer te gebruiken bij het tempereren van chocolade, maar ik gebruik altijd een methode om dit te omzeilen en waarbij je dus geen thermometer nodig hebt. Daarover lees je hier meer.

Chocolade spritsen maken

Bij de bereiding van spritsen ga je aan de slag met een wrijfdeeg. Dat is een specifiek koekdeeg waarbij je de suiker en boter bewerkt door middel van een wrijvende beweging op je werkblad. Je leest daar wat meer over in mijn basisrecept voor spritsen.

Maar er bestaat ook een makkelijkere 😉 manier om dit deeg te maken, namelijk met de platte menghaak (de vlindergarde) van je staande keukenmachine. Op die manier heb ik deze Utrechtse spritsen gemaakt.

Als je wrijfdeeg eenmaal klaar is, kun je een stevige spuitzak ermee vullen en ga je het koekdeeg op de met bakpapier beklede bakplaat spuiten. Om Utrechtse spritsen te maken spuit je het deeg in drie lange stroken op de bakplaat, al zigzaggend van boven naar beneden. Direct na het bakken hak je de stroken met een scherp mes in koeken van het juiste formaat.

Waar komt de naam sprits vandaan?

Als ik aan de slag ga met een typisch Nederlands bakrecept, vind ik het altijd leuk om mijn Gebakwoordenboek even te raadplegen. Daar staan regelmatig grappige weetjes in over bekende Nederlanse baksels.

Zo ook over de sprits! Ik schreef hierboven al dat een Utrechtse sprits zigziggend gespoten hoort te worden voordat de koeken worden afgebakken. Spritsen in het algemeen kunnen op verschillende manieren worden gespoten, bijvoorbeeld ook in kransen, rozetten of meer langwerpig zoals ik in mijn basisrecept deed.

Het spuiten van het koekdeeg is wat de koekjes onder andere zo typeert. Denk bijvoorbeeld maar aan de ribbels die daardoor ontstaan. Blijkbaar is dat ook waar de sprits z’n naam aan te danken heeft. René Dings schrijft in het Gebakwoordenboek dat de oorsprong van de sprits in Duitsland ligt, waar ‘spritzen’ spuiten betekent.

Je kent ze wel. Van die prachtige koekjes met een zigzagpatroon en (meestal) voor de helft gedoopt in chocolade. Dat zijn nou Utrechtse spritsen! En ik laat je zien hoe je ze bakken moet.

Zelf Utrechtse spritsen maken

Het is helemaal niet lastig om zelf Utrechtse spritsen te maken, maar er komen twee verschillende onderdelen bij kijken. Namelijk het maken van de spritsen zelf en het tempereren van chocolade. Je kunt deze koekjes daarom ook wel chocolade spritsen noemen (hoewel ze niet per se met chocolade gemaakt hoeven te worden, maar meestal is dit wel het geval).

Door chocolade te tempereren smelt je de chocolade eerst en breng je het daarna naar de juiste temperatuur voordat je de chocolade gaat verwerken. Dit zorgt ervoor dat je chocolade gaat glanzen en mooi ‘knakt’ als je het breekt.

Officieel hoor je een thermometer te gebruiken bij het tempereren van chocolade, maar ik gebruik altijd een methode om dit te omzeilen en waarbij je dus geen thermometer nodig hebt. Daarover lees je hier meer.

Chocolade spritsen maken

Bij de bereiding van spritsen ga je aan de slag met een wrijfdeeg. Dat is een specifiek koekdeeg waarbij je de suiker en boter bewerkt door middel van een wrijvende beweging op je werkblad. Je leest daar wat meer over in mijn basisrecept voor spritsen.

Maar er bestaat ook een makkelijkere 😉 manier om dit deeg te maken, namelijk met de platte menghaak (de vlindergarde) van je staande keukenmachine. Op die manier heb ik deze Utrechtse spritsen gemaakt.

Als je wrijfdeeg eenmaal klaar is, kun je een stevige spuitzak ermee vullen en ga je het koekdeeg op de met bakpapier beklede bakplaat spuiten. Om Utrechtse spritsen te maken spuit je het deeg in drie lange stroken op de bakplaat, al zigzaggend van boven naar beneden. Direct na het bakken hak je de stroken met een scherp mes in koeken van het juiste formaat.

Waar komt de naam sprits vandaan?

Als ik aan de slag ga met een typisch Nederlands bakrecept, vind ik het altijd leuk om mijn Gebakwoordenboek even te raadplegen. Daar staan regelmatig grappige weetjes in over bekende Nederlanse baksels.

Zo ook over de sprits! Ik schreef hierboven al dat een Utrechtse sprits zigziggend gespoten hoort te worden voordat de koeken worden afgebakken. Spritsen in het algemeen kunnen op verschillende manieren worden gespoten, bijvoorbeeld ook in kransen, rozetten of meer langwerpig zoals ik in mijn basisrecept deed.

Het spuiten van het koekdeeg is wat de koekjes onder andere zo typeert. Denk bijvoorbeeld maar aan de ribbels die daardoor ontstaan. Blijkbaar is dat ook waar de sprits z’n naam aan te danken heeft. René Dings schrijft in het Gebakwoordenboek dat de oorsprong van de sprits in Duitsland ligt, waar ‘spritzen’ spuiten betekent.

Ja hoor, we gaan gewoon lekker door met het volgende koekje van onze Nederlandse koekjes week: spritsen. We naderen helaas alweer het einde van de week, maar dat mag de pret niet drukken want jullie kunnen nog erg vaak aan de slag met de lekkere recepten die online zijn gekomen.

Zo bak je de beste spritsen

Tijdens deze koekjesweek moest ik regelmatig denken aan Heel Holland Bakt, omdat zij ieder seizoen een typisch Nederlandse baksel als technische opdracht erbij hebben zitten. Ook spritsen hebben de revue gepasseerd.

Wat spritskoekjes onder andere bijzonder maakt is dat je ze met een spuitzak op je (met bakpapier beklede) bakplaat moet spuiten. Het stond mij van Heel Holland Bakt een paar jaar geleden nog bij dat het spuiten van deze koekjes een hele opgave kan zijn.

Nu ik daarop voorbereid was zul je denken dat ik daar dan ook rekening mee hield. De eerste keer dat ik met spritsen aan de slag ging was ik echter mevrouw ongeduld en besloot niet te wachten tot mijn boter op kamertemperatuur was. Geloof me als ik zeg dat ik alsnóg heb moeten wachten, want met koude boter kun je simpelweg geen spritsen spuiten.

BAKTIP: Om de typische banen van de sprits te krijgen, gebruik je een spuitzak en spuitmondje (bijvoorbeeld 1M).

Gelukkig kunnen jullie leren van mijn lessen en ga ik je hieronder al mijn tips geven om de beste spritsen te bakken en leg uit wat een wrijfdeeg is.

Meer spritsen recepten

• Utrechtse spritsen (chocolade spritsen)
• Speculaas spritsen
  
• Sinaasappel spritsen

Wat is een wrijfdeeg?

Een recept voor spritsen hoort te worden gemaakt met een wrijfdeeg. Een wrijfdeeg wordt van origine met de hand op het werkblad gemaakt. Dat betekent dat je de boter en suiker net zo lang door elkaar wrijft met de hand, tot het geheel heel romig en wit is geworden. Daarna worden ook de andere ingrediënten er met de hand doorheen gewreven.

Deze wrijvende methode heeft als gevolg dat het deeg luchtig wordt en ‘zalvig’, zoals ze dat zo mooi noemen in de bakkerswereld. De betekenis van zalven is het beste uit te leggen als je aan een crème of zalf uit de drogisterij denkt, diezelfde zachte en romige structuur moet je deeg krijgen. Als je deeg niet zalvig is, kun je het ook niet spuiten.

Tegenwoordig gebruiken bakkerijen grote mixers met vlindergardes (platte menghaken) als opzetstuk om een wrijfdeeg te creëren en dat heb ik voor dit recept ook gedaan met mijn kleinere staande mixer thuis. Je kunt dus prima spritskoekjes maken met een (staande) mixer.

Tips voor de lekkerste spritsen

• Kamertemperatuur. Zorg ervoor dat je boter zacht is. Je hoeft de boter niet te smelten, maar het moet wel echt op kamertemperatuur zijn anders kun je de spritsen uiteindelijk niet op je bakplaat spuiten.
• Zalvige boter. Mix (of wrijf) de boter lang genoeg en wees ook hierbij niet ongeduldig. De kleur van je boter-suiker mengsel moet tegen het witte aan zitten en de structuur moet zalvig aanvoelen (heel zacht en romig).
• Spuitmond. Gebruik een gekartelde spuitmond die groot genoeg is, van ongeveer een cm doorsnede. Ik gebruik graag een 1M spuitmond.
• Spuitzakken. Een spritsendeeg is stevig, dus je hebt sterke spuitzakken nodig. Het kost enige kracht om de spritsen mooi op te spuiten, maar als je het uiteinde van de spuitzak tijdens het spuiten steeds aandraait dan hoef je minder kracht te zetten.
• Wrijfdeeg. Als je deeg klaar is moet je het meteen gebruiken. Een wrijfdeeg kan niet bewaard worden zoals met ander koekdeeg over het algemeen wel het geval is. Als je dit doet dan gaat de luchtigheid en zalvigheid verloren.
• Grootte. Voor dit recept heb ik losse spritsen gespoten. Daarbij is het van belang dat je spritsen dezelfde grootte hebben, anders worden de spritsen niet gelijkmatig bruin en gaar. Ook zie je vaak dat spritsen zigzaggend in een lange strook over de bakplaat worden gespoten, dit kun je ook doen. Dan moet je de spritsen meteen na het bakken snijden met een (palet)mes.

Spritsen bakken met Zeeuws bloem

Net zoals bij de jodenkoeken heb ik Zeeuws bloem in de ingrediëntenlijst van het recept tussen haakjes gezet. Men raadt bij vele Nederlandse koekjes aan om Zeeuws bloem te gebruiken, dit zou ze extra bros moeten maken. Zelf heb ik beide koeken zonder Zeeuws bloem gemaakt en was ik zeer tevreden over het resultaat. Ik laat de keuze dus aan jou of je met gewoon bloem of met Zeeuws bloem aan de slag gaat.

Deze sinaasappel spritsen zijn niet alleen erg lekker, het zijn ook ontzettend leuke koeken om voor Koningsdag te bakken! Met dit recept bak je ze gemakkelijk zelf en ik deel al mijn tips om spritsen te maken met je.

Sinaasappel spritsen maken

Spritsen zijn bijzondere koekjes, want je maakt ze met een ‘wrijfdeeg’ en je spuit ze met behulp van een spuitzak op de bakplaat. Voor het maken van spritsen is het heel belangrijk dat de boter goed op kamertemperatuur is. Met te koude boter kun je misschien wel een wrijfdeeg maken, maar het daadwerkelijk spuiten van de spritsen is onmogelijk.

Klassieke spritsen maak je met een beetje citroenrasp, die je door het deeg mengt. Dit proef je niet uitgesproken in het eindresultaat terug, maar het draagt wel bij aan de volledige smaakbeleving. Met deze sinaasappel spritsen is dat wel anders, want daarin wil je de sinaasappels natuurlijk juist wél terug proeven. De witte chocolade en de sprinkles maken het helemaal af! Echt een feestelijk koekje.

BAKTIP: Om de typische banen van de sprits te krijgen, gebruik je een spuitzak en spuitmondje (bijvoorbeeld 1M).

Koningsdagkoeken

Koekjes met sinaasappel zijn op zichzelf al perfect voor Koningsdag, maar spritsen des te meer omdat het een Oer-Hollands koekje is. Je decoreert de koekjes met een beetje witte chocolade, dat past erg goed bij de brosse koekjes en de subtiele sinaasappelsmaak. Daarnaast is de witte chocolade ook erg handig, omdat je daar vrolijke sprinkles op vast kunt plakken. Ik koos voor oranje sprinkles, dat past goed bij de sinaasappel en is een kleine knipoog naar Koningsdag.

Meer sinaasappel recepten

Bakken met sinaasappel is erg lekker. Vooral de rasp van de sinaasappel wordt vaak gebruikt, omdat dit veel smaak geeft. Het sinaasappelsap is heerlijk om te drinken, maar in de meeste baksels kun je beter niet zoveel vocht toevoegen. Wees dus zuinig op de schil en zorg er in dit geval voor dat je biologische sinaasappels gebruikt. Nog een paar lekkere sinaasappel recepten som ik hieronder voor je op:

• Panna cotta met sinaasappel
• Sinaasappel soesjes
• Zelfgemaakte split ijsjes
• Sinaasappel-walnotencake
• Madeleines met sinaasappel en pure chocolade

Het is bijna december en dat vraagt natuurlijk om een lekker recept met speculaaskruiden. Combineer deze kruiden met de klassieke sprits en er ontstaat een ontzettend lekker en makkelijk koekjesrecept: speculaas spritsen!

Speculaas spritsen bakken

Als je mij vraagt om december als een geur te omschrijven, dan kies ik sowieso voor de geur van verse speculaaskruiden. Het liefst in de vorm van versgebakken koekjes! De sprits is een typisch Nederlands koekje en laten speculaaskruiden nu ook typisch Nederlands zijn. Alleen al daarom is dit een leuke combinatie, maar vooral heel erg lekker.

BAKTIP: Om mijn zelfgemaakte speculaaskruiden te bewaren gebruik ik kruidenpotjes of kleine weckpotjes die goed luchtdicht afsluiten.

Het is alweer even geleden dat ik deze lekkere speculaas spritsen bakte, maar ik bak ze aankomende decembermaand zeker nog eens. Alleen al voor die lekkere geur in mijn keuken. Ook erg leuk voor Sinterklaas trouwens, als afwisseling op de kruidnoten. Ik zou er alleen niet mee gaan strooien, zonde van de spritsen. 😉

Speculaas koekjes

Houd jij net zoals ik van speculaaskruiden en van koekjes bakken? Dan kun je vast nog wel wat extra inspiratie gebruiken. Er is altijd wel een goed moment om iets lekkers met die heerlijke kruiden uit de oven te toveren.

Deze heerlijke speculaas koekjes recepten moet je zeker eens geprobeerd hebben:

• Speculaas shortbread
• Vanille-speculaas swirl koekjes
• Speculaas koekjes met pecannoten
• Speculaasbrokken
• Gevulde speculaas koeken

Koekjes bakken is een van mijn favoriete bezigheden, je kunt dan ook vele koekjesrecepten vinden hier op Laura’s Bakery. Basis van mijn koekjes bestaat voor vrijwel ieder recept uit roomboter, suiker, bloem en een snuf zout. Vragen over mogelijkheden in vervangende ingrediënten krijg ik ook vaak. Voor ieder ingrediënt van de basis, maar ook voor de smaakmakers. Mijn antwoord is dan altijd dat het vaak kan, maar dat je wel rekening moet houden met een (iets) ander resultaat. Elk ingrediënt is anders en heeft dus ook een ander effect op bijvoorbeeld smaak en structuur. Vandaag laat ik je zien welke verschillen er zijn tussen koekjes met roomboter en margarine. Ik gebruikte mijn basisrecept voor koekjes en ging aan de slag!

links roomboter, rechts margarine

Kamertemperatuur

Heel belangrijk: al je ingrediënten moeten op kamertemperatuur zijn. De roomboter en margarine haalde ik dus op tijd uit de koelkast en liet ik op het aanrecht zo’n 2 uur staan voor ik aan de slag ging.

Eerste dat opvalt is dat bij kamertemperatuur de margarine veel zachter is dan de roomboter. Dit zal dus al heel anders zijn bij het maken van het deeg.

Deeg maken

Ik ben gewend koekjes met roomboter te maken, dat resulteert in een stevig deeg. Het deeg waarin ik margarine gebruikte was logischerwijs een stuk zachter. Omdat ik dus een stevig deeg gewend ben was ik geneigd om wat extra bloem toe te voegen. Niet gedaan uiteraard, want anders kan ik het niet goed vergelijken.

links roomboter, rechts margarine

Koelen

Het deeg vormde ik tot een rol en wikkelde ik in met folie, klaar om voor minimaal een uur in de koelkast te gaan. Dit doe ik zodat het deeg kan rusten en opstijven. De smaken (zeker bij koekjes met kruiden) komen dan beter tot zijn recht en de structuur wordt beter.

TIP: Hier lees je meer over het hoe en waarom van koekjesdeeg koelen.

Uit de koeling was de rol deeg gemaakt met roomboter keihard, met stevig drukken was er geen duidelijk deukje in te duwen. Bij het deeg gemaakt met margarine was dat anders. Dit deeg was nog steeds zacht en ik hoefde geen moeite te doen om een deukje te vormen. Ook was het deeg gemaakt met margarine lichter van kleur.

roomboterkoekjes

Plakken en bakken

Beide rollen deeg sneed ik in plakken van 1 cm dik. De plakjes legde ik op een met bakpapier beklede bakplaat en gingen voor 15 minuten in een voorverwarmde oven van 190 graden. Halverwege draaide ik de bakplaat om zodat ze gelijkmatiger garen en kleuren.

links roomboter, rechts margarine

resultaat

De koekjes gemaakt met margarine zijn in de oven iets uitgelopen, maar niet veel. Ze waren na afkoelen lekker knapperig en bros, precies zoals een koekje hoort te zijn.

De roomboter koekjes liepen iets meer uit, maar het is geen gigantisch verschil. Ook deze koekjes waren lekker knapperig en bros. Wel was de structuur iets grover dan bij de margarine koekjes. Dat was te merken in de structuur met proeven, en zoals je op de foto ziet is het ook aan het koekje zelf te zien.

Smaak is iets heel persoonlijks natuurlijk, dus probeer vooral de koekjes op beide manieren te bakken om zelf tot een goede conclusie te komen. Zelf vond ik beide koekjes heel erg lekker, al gaat mijn voorkeur toch naar de roomboter koekjes. Die zijn iets neutraler van smaak (wat handig is wanneer je smaakcombinaties maakt), de margarinekoekjes hebben een iets meer uitgesproken nasmaak.

links roomboter, rechts margarine

Zoals je ziet kun je dus met zowel roomboter als margarine heel goed koekjes bakken. Qua uiterlijk liggen de resultaten dicht bij elkaar en qua structuur zijn er ook geen gigantisch grote verschillen. In sommige gevallen kan margarine zelfs een prettigere optie zijn, bijvoorbeeld wanneer het gaat om koekjes met een deeg dat je wilt spuiten zoals spritsen.

Heb jij wel eens de verschillen tussen roomboterkoekjes en margarinekoekjes getest? Ik ben benieuwd naar jouw ervaring!

Dit is een samenwerking met Becel, lees mijn disclaimer voor meer informatie.

Deze heerlijke zachte speculaas koekrepen zijn het perfecte baksel voor de sinterklaasperiode. De combinatie van speculaaskruiden, knapperige pecannoten en zoete karamelblokjes maakt deze speculaas koekjes tot een onweerstaanbare traktatie. Bovendien zijn ze heel eenvoudig te maken. Ik vertel je hoe!

Wat heb je nodig voor speculaas koeken met pecannoten?

Dit speculaas recept maak je als een plaatkoek die je na het bakken in repen snijdt. Dit maakt het een makkelijk en snel recept, ideaal als je een grotere hoeveelheid wilt maken. Wil je liever losse speculaas koekjes? Dat kan ook zeker met dit recept! Je hebt niet veel nodig:

• Ongezouten roomboter. Zorg ervoor dat de boter op kamertemperatuur is. Dit maakt het makkelijker om te mixen.
• Fijne kristalsuiker. Dit geeft de koeken hun zoete smaak, maar zorgt onder andere ook voor de juiste structuur. Ik gebruik het liefst fijne suiker omdat dit goed wordt opgenomen.
• Vanille-extract. Vanille geeft deze koekrepen extra veel smaak.
• Bloem. Voor een stevige structuur van de koekjes.
• Speculaaskruiden. Onmisbaar voor die typische, warme speculaassmaak. Je kunt ook zelf je speculaaskruiden maken, bekijk daarvoor dit recept voor speculaaskruiden.
• Karamelblokjes. Deze smelten tijdens het bakken en zorgen voor een heerlijke, zoete verrassing in elke hap. Je vindt ze in sommige supermarkten of bij (online) bakwinkels, maar je kunt ook een stuk karamel zelf in kleine blokjes snijden.
• Pecannoten. De noten geven een fijne bite en passen perfect bij de smaken van karamel en speculaas.

BAKTIP: Naast deze korte lijst ingrediënten heb je voor deze speculaas koek uiteraard ook een bakvorm nodig om de speculaas koeken in te bakken. Ik gebruik een rechthoekige bakvormvan 17,5 x 27,5 voor dit baksel. Je kunt ook voor een kleinere, vierkante bakvorm gaan, dan zal hij alleen wat hoger worden.

Speculaas koekjes bewaren

Een van de fijne dingen aan deze speculaas koekrepen is dat ze niet alleen lekker zijn als ze vers zijn, maar ook prima bewaard kunnen worden. Handig als je een voorraadje wilt aanleggen voor de feestdagen! Met dit recept maak je ongeveer 40 koekrepen, afhankelijk van hoe groot je de stukken snijdt.

Hoelang blijven speculaas koekjes goed?

Als je de speculaas koekrepen goed verpakt, blijven ze wel een paar weken vers. Bewaar ze luchtdicht in een koektrommel of afgesloten doos op een koele plek, maar niet in de koelkast. Zo blijven ze lekker van structuur en vol van smaak.

Kan ik speculaas koekjes invriezen?

Ja, je kunt de koekrepen prima invriezen! Verpak ze in porties in plastic folie of een diepvrieszakje en leg ze in de vriezer. Zo kun je de koeken tot wel drie maanden bewaren. Haal ze een paar uur van tevoren uit de vriezer om op kamertemperatuur te laten komen. Ideaal als je op tijd wilt beginnen met bakken voor Sinterklaas!

Meer lekkere baksels met speculaas

Kun je geen genoeg krijgen van speculaas? Dan zijn er nog veel meer heerlijke baksels die je kunt proberen. Speculaas is immers dé smaak van de sinterklaasperiode! Kijk voor nog meer inspiratie ook eens bij mijn speculaas recepten of tussen mijn sinterklaas recepten.

Hier alvast een paar heerlijke suggesties:

• Speculaas spritsen
• Speculaas shortbread swirl koekjes
• How to: Recept voor speculaasplank
• Gevulde speculaas koeken

Typisch Hollandse koekjes: bokkenpootjes. Heerlijke amandelschuimpjes met een crème ertussen en vervolgens gedipt in pure chocolade. Ik deel het recept!

Bokkenpootjes maken

Afgelopen week stond in het teken van de Hollandse Koekjesweek hier op Laura’s Bakery en wat heb ik (samen met jullie) ontzettend genoten. We sluiten deze Hollandse koekjesweek af met nog een topper: bokkenpootjes. Ik moet toegeven dat ik ze bijna nooit eet omdat ik geen koekjes koop; ik maak ze immers altijd zelf.

Bokkenpootjes maken stond al lange tijd hoog op m’n baklijst, want ik ben wel echt gek op deze koekjes. Een bokkenpoot bestaat uit twee amandelschuimpjes met een crème ertussen en beide uiteinden worden in pure chocolade gedoopt. Heerlijk! En ook helemaal niet moeilijk, het zou dus zomaar kunnen dat ik ze vanaf nu wel weer vaker eet. 😉

Mijn bokkenpoten zijn net even wat groter dan de kleinere variant die je meestal in de winkels ziet liggen. Zo’n grote bokkenpoot is extra lekker als je het mij vraagt.

Bokkenpootjes dippen in chocolade

De chocoladekenners onder jullie zullen weten dat het heel belangrijk is om de chocolade voor de bokkenpootjes goed te tempereren. Doe je dit niet, dan zul je een witte waas over de chocolade krijgen, of zullen er een soort stipjes ontstaan.

Een aantal voordelen van getempereerde chocolade: het is heerlijk knapperig en geeft een mooie ‘krak’ als je erin bijt, het glanst (in tegenstelling tot die witte waas), je kunt de chocolade vasthouden zonder dat het smelt. En dat wil je!

Chocolade tempereren

Kort door de bocht houdt het tempereren van chocolade het volgende in: je verwarmt de chocolade (waarmee je de suiker- en cacaoboterkrisallen kapot maakt) en daarna breng je de temperatuur van de chocolade weer omlaag (waardoor die kristallen weer gerepareerd worden). Dit geef je de kans om ondertussen een lekker baksel in de chocolade te dippen, zoals deze bokkenpoten.

Chocolade hoort eigenlijk met een thermometer getempereerd te worden, op die manier weet je zeker dat het goed gaat. Toch bestaat er ook een manier om het zonder thermometer te doen, dat wordt ook wel de entmethode genoemd. En laat dat nu net mijn favoriete methode zijn, want op die manier kan iedereen thuis chocolade tempereren.

De hoeveelheid chocola die je wilt smelten verdeel je in drie delen. Twee van die delen smelt je tegelijk, het laatste deel voeg je pas toe als de eerste twee delen gesmolten zijn, om de temperatuur weer omlaag te brengen. Je leest er alles over in mijn artikel over chocolade tempereren zonder thermometer.

BAKTIP: Om de chocolade au bain-marie te smelten, heb je een hittebestendige kom nodig. Een glazen mengkom of metalen mengkom is geschikt hiervoor

Meer Hollandse koekjes recepten

Als dit recept voor bokkenpootjes je bevalt, dan is de kans groot dat er nog meer Hollandse koekjes zijn waar jouw hart sneller van gaat kloppen. Gelukkig heb ik er daar veel van online staan! Een aantal van mijn eigen favorieten zet ik voor je op een rij:

• Spritsen
• Jan hagel
• Friese oranjekoek
• Jodenkoek
• Klassieke boterkoek

Er staan natuurlijk nog veel meer typisch Nederlandse koekjes op Laura’s Bakery. En er zijn er ook genoeg te vinden in het bakboek 50x Koekjes. Welk Hollandse koekje is jouw favoriet?

Maakt het jou niet uit of het een koekje is of een ander baksel, zolang er maar amandelen in verwerkt zijn? Kijk dan eens tussen al mijn recepten met amandelen!

Een typisch Hollands recept: Jan Hagel koekjes! ik geef je het recept voor deze heerlijke koekjes met parelsuiker en amandelschaafsel.

Hollandse koekjes

Vandaag is de start van wel een hele leuke week op het blog: er komen alleen maar Hollandse koekjes online! Weet je dat ik al zeker 3 jaar dit idee in mijn hoofd had zitten? Schandalig lang, ik weet het. Inspiratie hadden we genoeg voor deze themaweek, maar er was een koekje dat ik per se wilde maken: Jan hagel.

Jan hagel koekjes maken

Jan Hagel is zo’n leuk Nederlands koekje dat echt niet in de vergetelheid mag raken. Dat zal gelukkig niet snel gebeuren, want daar zijn ze veel te lekker voor. Daarnaast zijn ze erg makkelijk om te maken, dus ik zie geen enkele reden waarom je hier niet snel mee aan de bak zou gaan. 😉

Ik zelf echt gek op deze koekjes en ze stonden al eeuwen op mijn baklijst. Het is een bros koekje met een beetje kaneel, parelsuiker en amandelschaafsel. De bereiding van deze koekjes gaat iets anders dan normaal. Je bakt namelijk een hele grote koek, die je direct na het bakken in stukjes snijdt.

Jan hagel

Dit is nu echt zo’n recept waarvoor ik grijp naar m’n Gebakswoordenboek. Altijd leuk om te lezen wat René Dings te vertellen heeft over de geschiedenis en betekenis van de Oud-Hollandse Jan Hagel.

Blijkbaar wordt dit koekje al meer dan 200 jaar in Nederland gebakken, schrijft Dings. Een eerste vermelding van Jan Hagel vond hij in een advertentie uit 1792 en het oudste recept dat hij kon vinden stamt uit 1851. Ook al beschreven de oudste recepten nog geen parelsuiker of geschaafde amandelen, het is toch indrukwekkend om te lezen dat het koekje al zolang gebakken wordt in Nederland.

De naam van het koekje kan René niet verklaren en ikzelf ook niet. ‘Jan Hagel’ is in de oudste betekenis van het woord een verwijzing naar ‘de lage volksklasse’ en werd later zelfs als een flink scheldwoord gebruikt. Ik kan me hoogstens voorstellen dat dit lekkere koekje door iedereen gegeten werd, een koekje van het volk. Maar weten doe ik het niet. 😉

Hollandse koekjes recepten

Er zijn natuurlijk nog veel en veel meer lekkere Hollandse koekjes recepten! Ook ik heb ze nog lang niet allemaal gemaakt, dus als je een recept mist op Laura’s Bakery, laat dan even van je horen in de reacties onder het recept.

Voor nu zijn er nog genoeg lekkere Hollandse koekjes waarmee je aan de bakt kunt:

• Kletskoppen
• Spritsen
• Boterkoek
• Bokkenpootjes
• Stroopkoeken

Shortbread staat hoog in mijn lijst met favoriete koekjes. Deze speculaas shortbread swirl koekjes zijn een heerlijke variatie voor in het repertoire, met extra mooi resultaat dankzij de swirl van twee smaken koekdeeg.

Speculaas shortbread swirl koekjes maken

Als je koekjes wil maken met een ‘swirl’ erin, dan kan dat op verschillende manieren. Zo maakte ik al eens Nutella swirl koekjes, waarbij je Nutella over het uitgerolde koekdeeg smeert en dit vervolgens oprolt en in koekplakken snijdt. Bij deze geswirlde koekjes gaat dat net even anders.

Je begint met het maken van shortbread koekdeeg. Dit verdeel je in twee delen, waarbij het ene deel op smaak wordt gemaakt met vanille (de lichte swirl) en het andere deel met speculaaskruiden (de bruine swirl). Deze plakken deeg leg je op elkaar en rol je op. Nu moet het deeg opnieuw goed gekoeld worden zodat je het in plakken kunt snijden.

BAKTIP: Voor dit recept is het belangrijk dat de plakken deeg ongeveer even groot en dik zijn. Met een verstelbare deegroller is dit heel eenvoudig.

Na het koelen en snijden in plakken alleen nog even afbakken en dat is het! Simpel toch? Met als resultaat deze prachtige speculaas shortbread swirl koekjes, die érg lekker smaken. Ik maakte trouwens ook al eens een andere smaak combinatie met chocolade en amandel voor de liefhebbers.

Koekjes bakken

Het is absoluut niet moeilijk om koekjes te bakken, maar toch kan er iets misgaan. Al eerder schreef ik een heel uitgebreid artikel over het bakken van de perfecte koekjes. Daarin omschrijf ik hoe je weet wanneer koekjes gaar zijn, hoe je voorkomt dat koekjes uitlopen, hoe je koekjesdeeg kunt bewaren en nog veel meer.

Koekjesdeeg uitrollen

Voor deze speculaas shortbread swirl koekjes is het van belang dat je het koekdeeg goed uitrolt. Allereerst moet je deeg goed gekoeld zijn, maar let op: als je deeg te koud is dan kunnen er scheuren in ontstaan bij het uitrollen en dat wil je ook niet.

Soms merk je tijdens het uitrollen dat je deeg aan de deegroller blijft vastplakken. Je kunt je deeg dan met wat bloem bestuiven, dit voorkomt dat het kan vastplakken aan de deegroller. Een tweede optie is om bakpapier op het koekdeeg te leggen, daardoor kan het ook niet aan je roller vastplakken.

Kun je koekjesdeeg uitrollen zonder deegroller?

Niet iedereen heeft een deegroller in huis. En als je ‘m wel in huis hebt dan is de kans groot dat je even bent vergeten in welke lade of kast deze ook alweer ligt.. Ik las laatst een leuke tip van een lezer bij het gemis van een deegroller: gebruik een glazen fles (zonder label). Was deze wel eerst goed schoon en bestuif je deeg met bloem alvorens het uitrollen (of gebruik de bakpapier tip van hierboven).

Speculaas koekjes

Houd jij net zoals ik van speculaaskruiden en van koekjes bakken? Dan kun je vast nog wel wat extra inspiratie gebruiken. Er is altijd wel een goed moment om iets lekkers met die heerlijke kruiden uit de oven te toveren.

Deze heerlijke speculaas koekjes recepten moet je zeker eens geprobeerd hebben:

• Vanille-speculaas swirl koekjes
• Speculaas koekjes met pecannoten
• Speculaasbrokken
• Gevulde speculaas koeken
• Speculaas spritsen

Bitterkoekjes zijn bekende en zeer geliefde Nederlandse koekjes. Hoewel de Italiaanse variant (amaretti) al lange tijd op Laura’s Bakery te vinden was, heb ik mij pas recentelijk aan een recept voor bitterkoekjes gewaagd. Wat bleek? Ontzettend makkelijk én lekker. Voortaan bak ik ze alleen nog maar zelf.

Waar komt de naam bitterkoekjes vandaan?

De naam bitterkoekjes geeft al aan dat er een bitter ingrediënt in verwerkt moet worden, maar ik had niet direct geraden dat dit de amandelen zijn. Van origine horen de koekjes dus gemaakt te worden met bittere amandelen, die je maalt en in balans brengt met de suiker in het recept. De koekjes zijn daardoor lekker zoet, met een bittere ondertoon.

Tegenwoordig zijn bittere amandelen moeilijk te verkrijgen en kennen we vooral zoete amandelen in Nederland. Daarom schrijven de meeste recepten ‘bitter amandel-extract’ voor om alsnog die typische bitterkoekjessmaak aan de koekjes mee te geven. Na een kleine speurtocht ontdekte ik dat Dille & Kamille een amandelextract op basis van bittere amandelolie in hun assortiment heeft. Perfect voor deze koekjes!

Bitterkoekjes maken

De basis van deze koekjes zijn amandelen die je fijnmaalt met de suiker, maar ik heb het mezelf makkelijk gemaakt en amandelmeel gebruikt. Dan is het simpelweg een kwestie van mengen met de suiker, eiwitten en het extract.

Wist je dat bitterkoekjes uit de supermarkt vaak gemaakt worden van het meel van witte bonen, gecombineerd met abrikozenpitten? Dat laatste zorgt voor het bittere randje. Dan maak ik ze toch liever zelf, zeker gezien het doodeenvoudig is. Echt iedere thuisbakker kan aan de slag met dit bitterkoekjes recept!

BAKTIP: Bitterkoekjes hebben hun specifieke vorm te danken aan het feit dat je ze met een spuitzak op de bakplaat spuit. Je gebruikt hiervoor een gladde spuitmond, die je in een (herbruikbare) spuitzak steekt.

Bitterkoekjes bewaren

Het bewaren van bitterkoekjes is knap lastig heb ik gemerkt, want wat zijn ze lekker. Als je er niet meer dan één per dag eet en onderstaande tips opvolgt moet het goedkomen. 😉

Hoelang blijven bitterkoekjes goed?

Bitterkoekjes kun je in een afgesloten trommel maximaal een week op kamertemperatuur bewaren. Als ze net uit de oven komen hebben ze misschien nog een knapperig randje, maar je zult merken dat de koekjes na een paar uur de herkenbare ’taaie’ structuur te pakken hebben.

Kun je bitterkoekjes invriezen?

Bitterkoekjes laten zich uitstekend invriezen. Op die manier is het ook een stuk makkelijker om er vanaf te blijven. Luchtdicht verpakt kun je ze tot drie maanden in de vriezer bewaren.

Meer Hollandse koekjesrecepten

Het zal je niet zijn ontgaan dat ik gek ben op koekjes, ik heb immers een boek met alleen maar koekjes recepten (50 stuks!) uitgebracht. Lees op mijn speciale boekenpagina meer over 50x Koekjes. Toch hebben in het bijzonder Hollandse koekjesrecepten een plekje in mijn hart veroverd. Het brengt iets van nostalgie met zich mee en daarnaast zijn Nederlandse koekjes gewoon ontzettend lekker. Een paar voorbeelden:

• Stroopkoeken
• Bokkenpootjes
• Spritsen
• Krakelingen
• Jan Hagel

Joehoeee, het is zo ver! Vanaf vandaag is mijn nieuwste bakboek 50x Koekjes officieel verkrijgbaar. Als jij het boek afgelopen periode al had gereserveerd, dan valt het vandaag (hopelijk) op de mat.

Mijn nieuwste bakboek: 50x Koekjes

Voor wie het even gemist heeft, ik ben het afgelopen jaar razend druk geweest met het schrijven van een nieuw bakboek: 50x Koekjes. En nu is het moment eindelijk daar dat het boek niet meer enkel gepre-orderd kan worden, maar ook daadwerkelijk bezorgd zal worden bij iedereen die het boek al had gereserveerd.

Uiteraard is het ook mogelijk om op een drafje naar de boekwinkel te gaan en het boek daar in levende lijve te bekijken. Ik ben erg benieuwd wat al mijn mede koekjesfanaten (jullie dus!) ervan vinden.

Lees vooral verder, dan vertel ik nog wat meer over het boek zelf en over de making of.

Direct bestellen!

Wat kun je verwachten van 50x Koekjes?

De titel verklapt het al, maar in het boek staan in totaal 50 verschillende koekjesrecepten. Die recepten zijn heel uiteenlopend: koekklassiekers die iedereen kent, populaire Laura’s Bakery koekcreaties, maar natuurlijk ook meer dan genoeg nieuwe koekjes.

De koekjes zijn niet ingedeeld in hoofdstukken, maar zijn alfabetisch gesorteerd. Om je een indruk te geven van de variëteit: appel-kruimel rondo’s, brookies, café noir koekjes, eierkoeken, haverkoeken, Jan Hagel, kaneelsterren, Lunetta spritsen, pecan pie cookies en stroopwafels zijn een kleine greep uit de selectie. Stuk voor stuk koekjes waar je echt mee aan de bak wil.

Zoals jullie van mij gewend zijn bevat het boek niet alleen recepten, maar ook de nodige baktips. Die vind je terug in het hoofdstuk “Het koekjes handboek”. Hierin staan uiteraard de ongeschreven regels van het bakken uitgelegd, maar vooral veel specifieke informatie en veelgestelde vragen rondom het bakken van koekjes.

Ik kan iedereen (ook de ervaren thuisbakker) aanraden om voordat je aan de slag gaat, eerst het koekjes handboek door te nemen. Zo voorkom je eventuele koekjesblunders en word jij een ster in koeken bakken!

Meer weten over het boek? Neem dan een kijkje op de boekenpagina van 50x Koekjes of bekijk het inkijkexemplaar.

The making of 50x Koekjes

Inmiddels is 50x Koekjes zowel online als in de winkels verkrijgbaar, maar het maken van het boek was weer een hele onderneming. Zo zijn de 50 koekjesrecepten in enkele dagen gebakken en op de foto gezet. Dat soort dagen zijn best pittig, kan ik je vertellen. Maar er komt nog zoveel meer bij kijken dan simpelweg het bedenken, bakken en fotograferen van de recepten en dat maakt het elke keer weer een enorm leuk avontuur.

Ik heb tijdens het gehele proces geprobeerd zoveel mogelijk onderdelen vast te leggen op video. Via Instagram en Facebook zal ik jullie de aankomende tijd een aantal leuke inkijkjes geven in hoe het maken van 50x Koekjes er aan toe is gegaan. Houd die kanalen dus goed in de gaten!

Wat vond je ervan?

Ook al gaat het schrijven van een nieuw bakboek je niet in de koude kleren zitten (nee, ook bij bakboek nr. 7 niet 😉 ), het gevoel als je het eindresultaat uiteindelijk in handen hebt is onbeschrijfelijk bijzonder. Des te enthousiaster ben ik dat jullie het boek nu ook kunnen bekijken, ermee aan de slag kunnen en de recepten kunnen bakken en proeven. Wat een feest!

Heb je het boek online besteld? Dan kan ik het erg waarderen als je een leuke review achter wil laten bij het desbetreffende online verkooppunt, zoals Bol.com bijvoorbeeld. Daar hebben niet alleen ikzelf, maar ook andere lezers wat aan.

Veel bakplezier lieve koekenbakkers!

Als je de klassieke gevulde koek en gevulde speculaas samenvoegt, wat krijg je dan? In dit geval krijg je dan gevulde speculaas koeken. Het zijn gevulde koeken die ruiken en smaken naar gevulde speculaas, maar overduidelijk de structuur hebben van gevulde koek. Waardoor ze ook nog altijd smaken naar gevulde koek. Ik ben er zelf ook nog steeds ondersteboven van. De koekjes passen perfect bij Sinterklaas omdat ze lijken op kleine cadeautjes. Ik maakte ze in verschillende vormen, maar je kunt ook nog altijd voor de klassieke ronde gevulde koek vorm gaan. Het idee om ze als cadeautjes te decoreren is geïnspireerd op het recept dat ik vorig jaar deelde. Hier vind je de hartige bladerdeeg cadeau pakketjes terug. Deze koeken zijn trouwens ook leuk om met kinderen te maken.

BAKTIP: Om de gevulde speculaas koeken met ei te bestrijken gebruik ik zelf het liefst een siliconen bakkwast, omdat deze makkelijk schoon te maken zijn en vaatwasserbestendig zijn.

De koeken liepen bij mij de eerst keer meer uit dan ik wilde. Daarom vind je hieronder nog een extra tip om dit zoveel mogelijk te voorkomen.

Speculaas koekjes

Houd jij net zoals ik van speculaaskruiden en van koekjes bakken? Dan kun je vast nog wel wat extra inspiratie gebruiken. Er is altijd wel een goed moment om iets lekkers met die heerlijke kruiden uit de oven te toveren.

Deze heerlijke speculaas koekjes recepten moet je zeker eens geprobeerd hebben:

• Speculaas shortbread
• Vanille-speculaas swirl koekjes
• Speculaas koekjes met pecannoten
• Speculaasbrokken
• Gevulde speculaas koeken
• Speculaas spritsen