Speculaas maken (met een speculaasplank)

Gepost: 14 november 2023 Laatst bewerkt: 12 december 2023
Speculaas maken (met een speculaasplank)

Ooit al eens met een speculaasplank gewerkt? Het is echt niet moeilijk om speculaasjes te maken met zo’n mooie houten speculaasplank. Ik deel mijn recept met je, voorzien van heel veel handige tips!

Zelf speculaasjes maken

Ben jij iemand die speculaasplanken voor de sier in huis heeft, of bak je er ook graag mee? Ik behoor in beide kampen, al zat ik eerst alleen in de eerste. Ik kocht vol enthousiasme een paar speculaasplankjes en iets hield me tegen om ermee aan de slag te gaan. Bleek uiteindelijk nergens voor nodig te zijn, want het is echt niet moeilijk om speculaasjes te maken.

En dat speculaasplankje voor de sier vraag je je nu af? Nou, ik heb bij de kringloop een hele oude speculaasplank op de kop getikt en opgeknapt zodat hij er weer mooi uit ziet, die staat inmiddels mooi te zijn in de keuken en heb ik nog niet gebruikt voor speculaasjes. Misschien dat dat nog gaat gebeuren!

BAKTIP: Heb je geen speculaasplank in huis? In de (online) schappen zijn er veel verschillende vormen en varianten van speculaasplanken verkrijgbaar!

Zelf speculaasjes maken met speculaasplank WM-2

Tips voor speculaas koekjes

Het begint allemaal bij de speculaasplank. Die moet je ‘voorbereiden’ en dat kan op verschillende manieren. Dit varieert van de plank een nacht in koud water leggen tot goed insmeren met slaolie. Ook las ik dat de plank door gebruik vanzelf vet zou worden. Dit klonk het makkelijkst dus daar ben ik voor gegaan. Hierdoor zullen de eerste paar speculaasjes misschien mislukken, maar dat maakte mij niet zoveel uit. Het maken van speculaasjes is toch zo’n gevalletje van ‘oefening baart kunst’.

Verderop in dit artikel staat een duidelijke foto van de verschillende stappen als je speculaasjes maakt met een speculaasplank. De tips die ik hier deel hebben betrekking op de voorbereiding.

Zorg voor koud koekdeeg

Koud en stevig koekdeeg werkt het prettigst. Dat behoudt zijn vorm wat beter als je het speculaasje ‘afsnijdt’ en uit de vorm wilt halen. Naarmate je langer werkt met een stukje deeg zal het weer wat warmer en soepeler worden. Meng het dan met een stukje nieuw deeg en je zult gelijk merken dat dit een stuk prettiger werkt.

Goed zichtbare afdruk

Als je zelf speculaas koekjes maakt, wil je dat de afdruk van de houten plank zo goed mogelijk zichtbaar is. Ik gebruik in mijn recept zelfrijzend bakmeel, dat vind ik het lekkerst voor de structuur van de koekjes. Maar zelfrijzend bakmeel zorgt er ook voor dat het deeg licht rijst. En je snapt: dat heeft invloed op de print.

Je zou het zelfrijzend bakmeel kunnen vervangen voor bloem, maar dat heeft uiteraard wel wat invloed op het resultaat qua structuur.

Een andere tip: leg de ongebakken koekjes nog een tijdje in de koelkast (of kort in de vriezer) zodat ze zo koud mogelijk de oven ingaan. Dat zal ook helpen voor een duidelijke print. Al moet ik er wel bij zeggen dat de print altijd iets minder goed zichtbaar wordt tijdens het bakken.

Als je een speculaasplankje koopt kun je er ook op letten of de print duidelijk en diep genoeg in het hout is gesneden. Je hoort het: genoeg om mee rekening te (kunnen) houden!

speculaasje op speculaasplank

speculaas maken met speculaasplank

Speculaasplank kopen

Als je geen speculaasplank in huis hebt zou je ervoor kunnen kiezen om het deeg dun uit te rollen en vervolgens in leuke vormen uit te steken. Maar eerlijk is eerlijk: ze worden het leukst als je zo’n mooie houten speculaasplank gebruikt.

Dit zijn de speculaasplanken die ik heb gebruikt:

Nog meer leuke speculaasplanken

Zoek je zo’n mooie oude houten speculaasplank? Kijk dan ook eens bij de kringloop, hier zie je ze met enige regelmaat liggen en als je ze goed schoonmaakt en in de olie zet zijn de meesten prima te gebruiken.

Zelf speculaasjes maken met speculaasplank SVS

Tips om te werken met een speculaasplank

Bestuiven met bloem

Bestuif je speculaasplank met bloem en tik het overtollige bloem er weer uit. Teveel bloem in de vorm zorgt ervoor dat je print niet goed zichtbaar is. Te weinig bloem maakt dat je speculaasjes makkelijker blijven plakken. Het zal even zoeken zijn naar de juiste hoeveelheid bloem.

Deeg in de vorm

Neem een balletje deeg en vorm dit al een beetje naar de vorm van het koekje. Druk het deeg stevig aan en zorg dat er genoeg deeg in zit. Ik vind het zelf prettig werken om met het deeg over de randen van het figuur heen te gaan.

Deeg afsnijden

Neem een goed scherp mes dat breder is dan het plankje. Houd het zo plat mogelijk en snijd voorzichtig het overtollige deeg af. Bij deze stap zul je vooral merken dat het prettig is om met koel en stevig deeg te werken. Bij warm en zacht deeg vervormen je speculaasjes gemakkelijk.

Uit de vorm halen

Draai de houten mal om en sla ze er met een ferme tik op het aanrecht uit. Houd de vorm zo plat mogelijk boven het aanrecht of je hand. Als alleen de randjes van het koekje loslaten kun je voorzichtig even helpen om het deeg uit de vorm te halen.

Meer speculaasrecepten

Dol op speculaas? Dan heb ik nog veel meer lekkere recepten online staan waar je zeker blij van gaat worden. Voor allemaal heb je mijn mix voor speculaaskruiden nodig, dat is zó lekker om zelf te maken.

Omdat speculaas zo’n heerlijke smaakmaker is, hebben we er een speciale categorie voor in het leven geroepen. Al mijn recepten met speculaas staan daar bij elkaar. Maar ik heb natuurlijk favorieten, ik zet ze voor je op een rij:

 

speculaas recept met speculaasplank

Opslaan
Recept afdrukken

4.65 van 17 stemmen

Speculaas recept (met speculaasplank)

Zelf speculaasjes maken met de speculaasplank is makkelijker dan je denkt! Ik deel mijn recept en al mijn tips voor perfecte speculaasjes.
Porties: 12 – 15 koekjes

Ingrediënten

  • 100 gram zelfrijzend bakmeel
  • 50 gram donkerbruine basterdsuiker
  • 2 tl speculaaskruiden
  • Snuf zout
  • 40 gram ongezouten roomboter
  • 2 el melk

Instructies

  • Doe alle ingrediënten in een kom en kneed tot een stevig deeg. Verpak het in folie en laat minimaal twee uur rusten in de koelkast. Zelf maak ik het deeg graag al een dag van tevoren.
  • Tijd om je speculaasplanken tevoorschijn te halen! Weet dat de eerste paar speculaasjes waarschijnlijk zullen mislukken, De vorm moet wat vetter worden om er goed mee te kunnen werken.
  • Bestuif je speculaasplank met bloem en tik het overtollige bloem eruit. Teveel bloem in de vorm gaat ten koste van de print.
  • Neem een bolletje van het deeg en vorm dit al iets naar de vorm in de plank. Druk het deeg goed aan in de vorm, bekleed de vorm ruim en tot iets over de randen van de print.
  • Snijd met een scherp mes het overtollige deeg weg. Houd het mes goed plat tegen de vorm zodat je speculaasje niet te dun wordt.
  • Sla met de rand van het plankje op het aanrecht tot de randjes los komen te zitten. Haal voorzichtig het figuur los, houdt hierbij het plankje zo horizontaal mogelijk en dicht bij het aanrecht of je hand. Het is niet gek als je het figuur een beetje moet helpen om los te komen.
  • Leg de figuren op een met bakpapier beklede bakplaat en bak ze op 250 °C (boven- en onderwarmte). De kleine figuurtjes (ongeveer 9cm hoog) bak je in 6 minuten gaar, de grote molen (ongeveer 12cm hoog) hebben 7 minuten nodig. Zijn je vormen groter of kleiner dan aangegeven? Pas hier dan de baktijd op aan.
Tips

Leg je koekjes op geschaafde amandelen voordat je ze bakt voor amandelspeculaasjes.
Bewaren

In een trommel tot 2 weken houdbaar.

Links in dit artikel kunnen affiliate links zijn. Als jij via zo’n link iets koopt, krijg ik hier een kleine commissie over. Merknamen in een recept kunnen het gevolg zijn van een betaalde samenwerking.

51 reacties

  1. Mariska schreef:

    Als je het viert wens ik jou ook een fijne pakjesavond! nog leuke taart/koekspulletjes gevraagd?

  2. Desiree schreef:

    hoi Laura,
    bedankt voor je fijne recept. een tip van 24 kitchens Rudolph van Veen: bestuif het plankje met rijstebloem.
    gezellige pakjesavond!

  3. Carola schreef:

    Fijn nog wat extra tips. Ik heb de plankjes al jaren maar nog nooit gebruikt. Ze zijn onlangs wel flink in de olie gezet maar er was dit jaar geen tijd meer om ze te bakken. Misschien deze zomer en dan de popjes zomers aankleden met icing dan maar?

  4. Blondie schreef:

    Na deze post staat een speculaasplank dus op mijn verlanglijstje voor de kerstman, haha!

  5. super! Ik heb 2daagen geleeden gemaakt 🙂 lekker !!! Groetjes

  6. Harriet schreef:

    Bedankt voor je recept en how-to! Kun je het plankje naderhand gewoon schoon maken met water of moet dat met iets anders?

  7. Annelies schreef:

    Hoe lang moeten ze in de oven?

    1. Laura's Bakery schreef:

      dat hangt af van de grootte, dit staat onder de eerste stap-voor-stap foto

  8. Rick schreef:

    Dat was nog best lastig, ‘bloem niet in de kieren’. En ook wilde het deeg niet altijd even makkelijk loslaten. Maar met wat gepriegel en plakwerk zijn de speculaasjes nog best goed gelukt.

  9. Rick schreef:

    Voor wat betreft de oven, trouwens, mijn recept, uit het boek van Holtkamp zei 30 minuten op 150 graden…

    1. Laura's Bakery schreef:

      de baktijd hangt natuurlijk wel af van de grootte van de koek. 30 minuten lijkt mij niet voor kleine speculaasjes maar voor grote poppen?

  10. Annelies schreef:

    Dank jullie wel, ga dit weekend bakken 🙂

  11. Rick schreef:

    Ze hadden van mij misschien iets korter gemogen, maar die 30 was zo gek nog niet. Hangt natuurlijk ook van de temperatuur af hoe lang ze moeten….

  12. Roos schreef:

    Ik had al een heerlijk recept voor speculaas, maar dit recept lukt beter met de plankjes (het andere deeg is nogal plakkerig).
    Ze zijn echt heel goed gelukt! Bedankt!
    En… mijn kindjes vinden deze de lekkerste!

  13. Marieke schreef:

    Heerlijk recept: lekker makkelijk… Morgen verse speculaas! dank hoor!

  14. Jeroen schreef:

    Deze zijn echt lekker! Heeft iemand nog een tip om de speculaasplank schoon te krijgen? Gebruik nu warm water en een afwasborstel, hierdoor wordt het hout zachter waardoor de afwasborstel de nerfjes beschadigd.

    1. Laura's Bakery schreef:

      Ik maak het zelf op dezelfde manier schoon, maar ik laat het plankje niet in het water liggen. Gewoon direct onder de hete kraan, dan heeft het hout geen tijd om echt zacht te worden 😉

  15. Lizanne schreef:

    Bij mij werden de speculaasjes nogal hard en donker in de oven (donkerder dan op jouw foto). Ik had de oven gewoon op 250 graden staan.. Wel met boven-onderwarmte. Welke ovenstand gebruik jij voor de speculaasjes?

    Ik had voor gebruik de plank ingevet met olie en even laten intrekken. De speculaasjes kwamen er perfect uit zonder te prutsen!

    1. Laura's Bakery schreef:

      Hoi Lizanne, ik gebruik ook boven en onderwarmte. Het kan zijn dat jouw oven gewoon minder tijd nodig heeft, of op een lagere temperatuur bakken.

  16. Ria schreef:

    Laura, is de 250 graden die vermeld staat wel juist? Lijkt me wat aan de hoge kant.

    1. Laura schreef:

      Dat klopt zeker. Door ze op een hoge temperatuur te bakken (kort) worden ze juist lekker bros.

  17. MJH schreef:

    Hoe kun je het beste amandelschaafsel op de achterkant krijgen?

    1. Laura schreef:

      Dan leg je amandelschaafsel op de bakplaat waar je de ongebakken speculaasjes bovenop legt. Na het bakken zitten ze vanzelf vast 🙂

  18. Mieke schreef:

    Hoi Laura, ik heb pas een speculaasplankje (molen) gekocht en wil nu graag eens speculaas bakken. Dank je voor dit recept met fijne overzichtelijke uitleg met foto’s. Voor rommboter-speculaas ga ik wel half bruine en half witte basterdsuiker gebruiken.

  19. Annemieke schreef:

    Hoi Laura,

    Gisteren de speculaas poppen gemaakt, maar veel te donker geworden bij 240 graden (had de oven al iets lager gezet dan de voorgeschreven 250 graden.
    Wat is jouw advies qua oven temperatuur, stuk lager zetten?

    1. Laura schreef:

      Heb je misschien een hetelucht oven? Dan moet de temperatuur 20% lager staan. Zo niet, dan zou ik ze korter bakken en niet de temperatuur aanpassen.

  20. Manon schreef:

    Hoi Laura,

    Ik zie dat overal op internet andere recepten en oventemperaturen staan. Misschien vind je deze site informatief: https://www.kokswereld.nl/patisserie/deeg_speculaas.html

    Hier staan dat voor speculaasjes 170 graden en 25 min baktijd wordt aangeraden. Een hogere oventemperatuur zou zorgen voor een minder bros product.

    Veel bakplezier!

    1. Laura schreef:

      Elk recept verschilt inderdaad, dat klopt. Maar met de genoemde oven instellingen kreeg ik een perfect resultaat. Hou er ook rekening mee dat de instructies op genoemde website vaak bedoeld zijn voor professionele ovens, dat werkt anders dan de oven die jij en ik thuis hebben staan.

  21. Mirjam schreef:

    Het 3e jaar op rij dat ik je recept weer maak. …
    Het deeg ligt weer braaf te rusten in de koelkast. Ik kan niet wachten. …
    Bedankt voor je recept

  22. Cynthia schreef:

    Kan je uit het deeg ook gewoon vormpjes steken als je geen speculaas plankje hebt?

    1. Laura schreef:

      Ja hoor, dat kan ook

  23. Liesbeth schreef:

    Yes het is gelukt. Ik heb 3 verschillende plankjes. De molentjes zijn de kleinste maar heb ook poppen van 30 cm. Die mogen wel langer maar lagere temperatuur de binnenkant was niet lekker bros. Echt een super fijne handleiding.

  24. Ann schreef:

    Dag Laura,
    Ik heb een vraagje ibm bruine basterdsuiker, is dit lichte of donkere basterdsuiker.
    dank u

    1. Laura Kieft schreef:

      Ik heb de donkere gebruikt.

  25. Kathinka schreef:

    Elke keer als ik met mijn zoontje iets wil bakken en een recept google, kom ik op jouw site uit. Zulke fijne recepten: makkelijk te maken, duidelijke uitleg en bovenal heerlijke resultaten. Bedankt dus! Mijn zoon vraagt bijna elke dag: ‘Mama, gaan we vandaag weer iets lekkers bakken?’ De speculaasjes staan voor vandaag op het programma 🙂

    1. Laura Kieft schreef:

      Wat leuk om te horen!

  26. Rita schreef:

    Beste Laura,
    Allereerst, mijn complimenten voor je site en onwijs heerlijke recepten.
    Deze week bij de molen sint en Piet plankjes gekocht. Daar kreeg ik het advies eerst insmeren met zonnebloemolie en daarna met rijstebloem bestuiven en uitklappen. Toch blijft er bloem in de groeven zitten en moest ik zowat elke figuur er voorzichtig uit prutsen met de punt van een mesje. Heb je goeie tip hoe ik ze zonder problemen uit het plankje kan tikken?
    Alvast dank.

    1. Laura's Bakery schreef:

      Hi Rita, wat vervelend dat het nog niet wil met jouw plank. Ik vind het lastig om nog meer tips te geven dan al in bovenstaand artikel staan, dat is nl precies hoe ik het gedaan heb.

  27. Rita schreef:

    Dankjewel Laura,
    Uiteindelijk heb ik mijn planken flink met zonnebloemolie ingesmeerd en een dag laten indrogen. Nu gebruik ik Zeeuws meel (is wat vettiger meel), met Goed succes. Nu vallen ze er goed uit.
    Er zijn trouwens veel verschillende recepten voor speculaas te vinden. Opvallend tref ik op een aantal dat de verhouding boter en suiker hetzelfde moet zijn. In jou recept is dat niet en blijft het deeg erg brokkelig. Mis ik nog iets?
    In ieder geval, super bedankt en alvast fijne dagen. Gr Rita

    1. Laura's Bakery schreef:

      Fijn dat het inmiddels gelukt is. Het deeg was bij mij totaal niet kruimelig zoals op de foto te zien is, maar precies goed zo. Veel plezier met speculaas bakken!

  28. Cindy schreef:

    Hoi Laura

    Ik maakte dit recept en liet het deeg een nachtje in de koelkast. Ik kreeg er echter maar 3 vormen (20cm) uit en vond het deeg heel erg plakkerig…
    Ik denk dat ik het recept helemaal gevolgd heb… heb ik iets over het hoofd gezien

    1. Laura's Bakery schreef:

      Wat vervelend zeg! Ik durf het niet te zeggen zo op afstand.

  29. Nathalie Dercksen schreef:

    Hoe lang kan je ze bewaren ?:)

    1. Laura's Bakery schreef:

      Zeker twee weken in een trommel.

  30. Carolien van Koll schreef:

    Hallo Laura bedankt voor de heerlijke recepten ik heb nieuwe speculaas kruiden gekocht en wil speculaasjes gaan bakken mijn vraag is nu kun je ipv gewone bloem ook zweeuwse bloem gebruiken voor speculaas te bakken ik heb hier nog veel van

    1. Laura's Bakery schreef:

      Dat kan hoor! Hier vertel ik je er meer over: https://www.laurasbakery.nl/verschillende-soorten-bloem/

  31. Carolien van Koll schreef:

    bedankt Laura

  32. Lisette schreef:

    Wat een heerlijk en duidelijk recept. De speculaas twee weken bewaren? Dat haalt ie niet, ruim voor die tijd is alles op. Deze speculaas smaakt naar meer!

  33. Danique schreef:

    Hey Laura!
    Top recept! Echter; Mijn oven kan niet hoger dan 230! En nu? :p

    1. Laura's Bakery schreef:

      Waarschijnlijk moeten ze dan wat langer.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Beoordeel dit recept