Ik vroeg het jullie laatst al via Facebook. Wie kent Het Vinkje en weet wat het inhoudt? Daar bleek iedereen een duidelijke, niet al te positieve mening over te hebben. Ik ging onlangs zelf langs bij Het Vinkje om er alles over te weten te komen. Ik had mij van te voren al ingelezen en ik dacht dat ik het wel begreep, maar er bleek toch meer bij te komen kijken dan ik dacht. Het werd een zeer informatieve dag waarin vele kritische vragen werden gesteld aan de organisatie.
Wat is Het Vinkje?
Het Vinkje maakt de betere keuze binnen een productgroep herkenbaar. Producten die Het Vinkje dragen voldoen aan criteria voor verzadigd vet, zout, suiker, energie en/of vezels. Deze criteria zijn door onafhankelijke wetenschappers vastgesteld die elke vier jaar bekijken of de criteria aangescherpt moeten worden.
Doelstellingen van Het Vinkje
- Consument helpen een gezondere keuze te maken
- Producenten stimuleren om gezondere producten te maken
Groen en blauw Vinkje
Producten met een Vinkje (groene cirkel) geven aan dat ze een gezondere keuze zijn binnen een productgroep uit de Schijf van Vijf. Dit zijn producten met belangrijke voedingsstoffen die je dagelijks nodig hebt, zoals zuivel en brood (zie onderstaande afbeelding).
Maar soms neem je ook wel eens een product dat niet in deze schijf staat. Iedereen heeft wel eens zin in een glaasje frisdrank of een lekker tussendoortje. Als je dan toch voor een product uit deze categorie gaat, maak je het liefst en bewuste keuze. Het Vinkje met de blauwe cirkel helpt je hierbij. Het laat zien welke producten in de betreffende productgroep de betere producten zijn.
Het Vinkje is bedoeld voor iedereen die boodschappen doet, maar onder deze groep bestaat nogal wat onduidelijkheid over het Vinkje. Mensen weten niet precies waarvoor het Vinkje staat. De volgende punten zijn de meest voorkomende misvattingen:
1. Het Vinkje is te koop
Een bedrijf betaalt een bepaald bedrag om in aanmerking te komen voor Het Vinkje, dat varieert tussen de 1.800 en 90.000 euro per jaar. Hoeveel een bedrijf moet betalen hangt helemaal af van de grootte van het bedrijf. Een veelgehoorde misvatting is dat Het Vinkje hierdoor te koop is. Laten we dat maar gelijk de wereld uit helpen, dat is namelijk niet zo. Als een bedrijf graag een Vinkje wil afbeelden op zijn verpakking moet zij inderdaad een geldbedrag betalen, maar hiermee zijn ze nog helemaal niet verzekerd van Het Vinkje.
Hier komt het SGS bij kijken, dit is een onafhankelijk certificeringsbureau dat bepaalt of een product wel of niet in aanmerking komt voor een Vinkje. Concluderen zij dat een product (nog) niet aan de eisen voldoet, dan mogen ze geen Vinkje op hun verpakking dragen. Het bedrijf zal het product dan moeten verbeteren om alsnog in aanmerking te komen.
Het geld dat bedrijven betalen aan Het Vinkje gaat grotendeels op aan communicatie (70%). De mensen moeten immers begrijpen hoe het Vinkje werkt. De rest gaat op aan onder meer onderzoeken en borging. Het Vinkje is een stichting en heeft dus geen winstoogmerk. Mocht er aan het eind van het jaar nog wat geld over zijn, dan wordt dat het jaar erop gebruikt in voorlichtingscampagnes.
2. Producten met een Vinkje zijn gezond
Het Vinkje helpt je om een gezondere en/of bewuste keuze binnen een productgroep te maken. Als je voor het schap met frisdranken staat en daar kiest voor de fles met het Vinkje (blauwe cirkel) maak je een bewuste keuze. Deze voldoet aan de criteria van het Vinkje. Maar dat betekent niet dat je er onbeperkt van kunt drinken. Als je de hele fles in één keer achterover slaat ben je echt niet meer bewust bezig. Dan was één glas frisdrank zonder vinkje waarschijnlijk beter geweest. Eet en drink dus te allen tijde met mate. Wie in een gemiddeld dagmenu kiest voor alleen maar producten met het Vinkje eet een stuk gezonder.
3. Producten met een Vinkje zijn de beste uit een productgroep
Het Vinkje is geheel vrijwillig, bedrijven zijn niet verplicht om mee te doen aan dit initiatief. Dat betekent dat er producten zijn zonder het Vinkje die misschien wel net zo goed zijn qua samenstelling als producten met het Vinkje. Omdat de fabrikant niet deelneemt hebben ze echter geen keurmerk, dat maakt het lastig voor de consument om de vergelijking tussen producten te maken. De stichting achter het Vinkje is continu bezig om ervoor te zorgen dat meer bedrijven bereid zijn om deel te nemen aan dit initiatief om zo ook meer duidelijkheid te scheppen voor de consument.
Daarnaast is het niet zo dat slechts één product binnen een specifieke productgroep het Vinkje mag dragen. Meerdere producten binnen een groep kunnen voldoen aan de wetenschappelijke criteria. Zo zijn er verscheidene soepen, melksoorten en blikgroenten met het Vinkje. Het ene product is van een huismerk, het andere is van een A-merk.
Dat was een hoop informatie nietwaar? Ik heb gemerkt dat het keurmerk door velen verkeerd geïnterpreteerd wordt en dat veroorzaakt de nodige verwarringen. Hopelijk heb ik jullie een duidelijk(er) beeld kunnen geven over het Vinkje. Mij is na deze leerzame dag bij het Vinkje in ieder geval een hoop duidelijk geworden en ik begrijp nu goed hoe de stichting werkt.
Wat vind jij van het Vinkje? Heb je na deze informatie een ander beeld gekregen van dit keurmerk?
Dit is een gesponsord artikel, lees mijn disclaimer
Wat een interessant en duidelijk artikel! Ik had eigenlijk ook altijd een beetje gekocht dat Het Vinkje te koop was, maar dat is dus niet zo.
Eerlijk gezegd kijk ik bijna niet naar dit soort icoontjes. Ik denk liever zelf logisch na of vergelijk ingrediënten/voedingswaardes.
Ik doe zelf ook niet aan de hand van keurmerken mijn boodschappen. Maar ik kan mij voorstellen dat mensen die niet wijs worden uit de ingrediënten hiermee geholpen zijn.
Dat een product een gezondere keuze binnen een productgroep is wil natuurlijk niet zeggen dat het een gezond product is.. soms ook gewoon het beste van al het slechte… een zak chips met vinkje is natuurlijk nooit goed voor je!
En daarbij is moedertje natuur geen bedrijf waardoor het beste nooit een vinkje zal kunnen krijgen helaas..